[SS-002]
Yoğun bakım ünitesinde takip edilen Coronavirus-19 hastalarında intravenöz immünoglobulin tedavisinin etkinliğinin değerlendirilmesi
Şerife Gökbulut Bektaş1, Çağlayan Merve Ayaz2, Mehmet Eren Yüksel3, Seval İzdeş3
1Ankara Şehir Hastanesi, Yoğun Bakım Kliniği, Ankara
2Ankara Şehir Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, Ankara
3Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi, Yoğun Bakım Kliniği, Ankara
Giriş: Coronavirus hastalığı 2019 (COVID-19), asemptomatik enfeksiyondan ciddi pnömoniye ve sitokin fırtınası gibi ölümcül immünolojik komplikasyonlara kadar değişen hastalık seyri göstermektedir. Sitokin fırtınası gibi immünolojik komplikasyonlar ortaya çıktığında, tek başına anti-viral tedavi yeterli olamamaktadır. Bu durumda, uygulanan tedaviye anti-inflamatuar tedavi de eklenmelidir. Klorokin, hidroksiklorokin, janus kinaz inhibitörleri, interlökin inhibitörleri, anti tümör nekroz faktör-alfa, kortikosteroid, kolşisin ve intravenöz immünoglobulin (IVIG) gibi ajanlar COVID-19 enfeksiyonunun immünolojik komplikasyonlarını yönetmek için kullanılabilmektedir.
Amaç: Bu çalışmanın amacı, yoğun bakım ünitesinde (YBÜ) takip edilen şiddetli COVID-19 hastalarındaki IVIG tedavisi ile ilgili deneyimlerimizi, demografik, laboratuvar, klinik sonuçları paylaşmak ve COVID-19 hastalarında IVIG tedavisinin etkinliğini değerlendirmektir. Ankara Şehir Hastanesi 2 No’lu Klinik Araştırmalar Etik Kurul Başkanlığı’ndan onay alınmıştır (E2-21-835)
Yöntem: Çalışma tek merkezli, kesitsel olarak yürütülmüş olup YBÜ’de 1 Nisan 2020-15 Ekim 2021 tarihleri arasında yatan erişkin COVID-19 hastaları retrospektif olarak incelenmiştir. Hastalar, IVIG tedavisi öncesi ve sonrası laboratuvar değerleri açısından değerlendirilmiştir. P değeri 0.05'in altında ise elde elde sonuç istatiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir.
Bulgular: Bu çalışmaya, 24 hasta dahil edildi. Hastaların 16’sı (%66.7) erkek, 8’i (%33.3) kadın; ortanca yaş 63 [çeyrekler açıklığı (interquartile range (IQR)):19]; ortanca semptom ortaya çıkış süresi 6.5 gün (IQR:6); ortanca YBÜ yatış süresi 22.5 gün (IQR:34); ortanca mekanik ventilatöre bağlı kalma (MV) süresi 19 gün (IQR:29); ortanca akut fizyoloji ve kronik sağlık değerlendirmesi II (APACHE II) skoru 16 (IQR:9)’dır. Nefes darlığı 17 (%70.8) hastada var olup en sık görülen semptomdur. Eşlik eden hastalık 18 (%75) hastada mevcut iken en sık görülen hastalık 13 (%54.2) hastada tespit edilen hipertansiyondur. IVIG tedavisi, 9 (%37.5) hastada hematolojik; 6 (%25) hastada sepsis; 5 (%20.8) hastada nörolojik ve 4 (%16.7) hastada romatolojik ve immünolojik komplikasyonlar nedeniyle uygulanmıştır. Hastaların 12’sinde (%50) gastrointestinal kanama, serebrovasküler olay, myokard enfarktüsü, pnömotoraks gibi komplikasyonlar gelişti. 16 (%66.7) hasta vefat etmiş olup yaşayanlar ve vefat edenler arasında cinsiyet, yaş, semptom süresi, semptomatoloji, eşlik eden hastalık, YBÜ yatış ve MV süresi, APACHE II skoru, antibiyotik kullanımı ve komplikasyon gelişimi açısından istatiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır. Ancak nörolojik komplikasyonlar için verilen IVIG tedavisi ile diğer endikasyonların mortalite üzerine etkisi karşılaştırıldığında fark saptanmıştır (p=0.001). Hastaların demografik, klinik ve laboratuvar parametreleri Tablo 1’de özetlenmiştir. IVIG tedavisi öncesi ve sonrası laboratuvar değerleri karşılaştırıldığında alanin aminotransferaz (ALT) düzeylerinde anlamlı azalma (p=0.01) saptanmıştır.
Sonuç: IVIG tedavisi YBÜ’de takip edilen özellikle nörolojik komplikasyonların eşlik ettiği ağır COVID-19 hastalarında kullanıldığında mortalite üzerinde belirgin iyileşme sağlamaktadır, ancak IVIG’in ALT değeri dışındaki laboratuvar parametrelerine etkisi bulunmamaktadır.
Anahtar Kelimeler: Covid-19, intravenöz immünoglobulin, sitokin
İntravenöz immünoglobulin tedavisi alan hastaların özellikleri
| Karakteristik özellikler | Yaşayanlar | Vefat Edenler | Total | P değeri |
| Cinsiyet (n,%) Erkek Kadın | 6 (75) 2 (25) | 10 (62.5) 6 (37.5) | 16 (66.7) 8 (33.3) | 0.67§ |
| Yaş (yıl) | 61.5 (29) | 63.5 (19) | 63 (19) | 0.85* |
| Semptom ortaya çıkış süresi (gün) | 6.5 (3) | 6.5 (6) | 6.5 (6) | 0.60* |
| YBÜ yatış süresi (gün) | 29.5 (42) | 22.0 (23) | 22.5 (34) | 0.42* |
| Mekanik ventilatör süresi (gün) | 26 (59) | 16 (27) | 19 (29) | 0.32* |
| Eşlik eden hastalık varlığı (n,%) Diyabet Hipertansiyon Koroner arter hastalığı | 7 (87.5) 4 (50) 6 (75) - | 11 (68.8) 4 (25) 7 (43.8) 5 (100) | 18 (75) 8 (33.3) 13 (54.2) 5 (20.8) | 0.62§ 0.36§ 0.21§ 0.13§ |
| Komplikasyon gelişmesi (n,%) | 5 (62.5) | 7 (43.8) | 12 (50) | 0.67* |
| Antibiyotik kullanımı (n,%) | 4 (50) | 11 (68.8) | 15 (62.5) | 0.41* |
| APACHE II skoru | 15 (9) | 18.5 (12) | 16 (9) | 0.13* |
| Laboratuvar parametreleri | IVIG tedavisi öncesi | IVIG tedavisi sonrası | P değeri# | |
| Nötrofil sayısı x10 9/L | 8.4 (6.5) | 8.0 (7.8) | 0.84 | |
| Lenfosit sayısı x10 9/L | 0.59 (0.49) | 0.59 (0.45) | 0.26 | |
| Trombosit sayısı x10 9/L | 206.5 (152) | 210 (142) | 0.48 | |
| Nötrofil/lenfosit oranı | 13.0 (10.4) | 11.8 (7.0) | 0.39 | |
| Laktat dehidrogenaz (U/L) | 456.5 (349) | 459.5 (193) | 0.18 | |
| D-dimer (mg/L) | 2.79 (4.91) | 2.69 (6.05) | 0.74 | |
| Fibrinojen (g/L) | 5.4 (2.9) | 4.4 (2.8) | 0.22 | |
| Ferritin (µg/L) | 1011 (1417) | 715 (1198) | 0.38 | |
| Prokalsitonin (µg/L) | 0.30 (0.35) | 0.51 (1.17) | 0.10 | |
| C-reaktif protein (g/L) | 66 (136) | 95 (151) | 0.76 | |
| İnterlökin-6 (pg/mL) | 31.1 (34.3) | 38.2 (61.4) | 0.40 | |
| Aspartat aminotransferaz (U/L) | 44.5 (50) | 40.5 (26) | 0.21 | |
| Alanin aminotransferaz (U/L) | 52.5 (48) | 34.5 (46) | 0.01 |
Sayısal veriler ortanca ve çeyrekler açıklığı (interquartile range) olarak verilmiştir. YBÜ: yoğun bakım ünitesi; IVIG: intravenöz immünoglobulin. §Ki-kare testi kullanılmıştır. *Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. #Wilcoxon testi kullanılmıştır.
| Bu çalışmamız için Ankara Şehir Hastanesi 2 No’lu Klinik Araştırmalar Etik Kurul Başkanlığı’ndan onay alınmıştır (E2-21-835)). |
http://www.yogunbakim2021.org/BildiriOzetleri.aspx
18. Ulusal Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım E-Kongresi & 10. Avrasya Yoğun Bakım E-Toplantısı
6-9 Aralık 2021
No comments:
Post a Comment